TÜRKİYE GIDA VE ŞEKER SANAYİ İŞÇİLERİ SENDİKASI(ŞEKER-İŞ) BAŞKANI İSA GÖK’ÜN
16 EKİM 2020 TARİHLİ DÜNYA GIDA GÜNÜ BASIN AÇIKLAMASI

ATA TOHUMLARIMIZ MİSALİ POLİTİKALARI, GELECEĞİMİZE EKMEK ZORUNDAYIZ.
 

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) her yıl 1945’te kurulduğu tarih olan 16 Ekim, Dünya Gıda Günü olarak kutlanmaktadır.

Dünya Gıda Günü’nün amacı küresel gıda güvencesini irdelemek, toplumlarda bu konu hakkında bilinç ve farkındalık oluşturmaktır.  Açlık, yetersiz- dengesiz beslenme ve yoksullukla mücadele etmek ve dayanışmayı sağlamaktır. Yeterli, güvenli ve besleyici gıdaya ulaşmak temel bir insan hakkıdır. Bu hak, 1996 Dünya Gıda Zirvesi eylem planında açıkça belirtilmiş, uluslararası çok sayıdaki bağlayıcı protokollerle de pekiştirilmiştir. Birleşmiş Milletler'in yayınladığı 2019 Dünyada Gıda Güvenliği ve Beslenme Raporu'na göre 1 milyara yakın kişi açlık tehdidi altında. Açlık, yetersiz beslenmenin yaklaşık yüzde 20’lik bir oranla en yaygın görüldüğü kıta ise Afrika.

Kötü beslenmenin ekonomik maliyeti sarsıcı boyutta

Gıda güvenliği konusunda yeni kavramlar ortaya çıkmaktadır. Bunlar şiddetli gıda güvensizliği ve orta seviye gıda güvensizliğidir. Şiddetli gıda güvensizliği açlık kavramıyla ilişkiliyken, orta seviyede gıda güvensizliği ise insanların gıdaya ulaşmada belirsizliklerle karşılaşması ve tükettikleri gıdaların kalitesi veya miktarından ödün vermek zorunda kalmasıdır. Dünyada yaklaşık 2 milyar insan orta veya şiddetli seviyede gıda güvensizliği içinde yaşamaktadır. Besleyici ve yeterli gıdaya düzenli erişim sağlanamaması bu insanların kötü beslenme ve sağlıklarının bozulması riskini arttırmaktadır. Kötü beslenmenin ekonomik maliyeti ise sarsıcı boyuttadır.
Şüphesiz toplumların öncelikli amacı, yeterli düzeyde gıda arzını sağlarken, insan sağlığını da en iyi şekilde korumaktır. Dünya genelinde fazla kiloluluk ve obezite yaygınlığı, özellikle okul çağındaki çocuklar ve yetişkinler arasında olmak üzere, tüm bölgelerde artmaktadır.  Fazla kiloluluk ve obezite tüm dünyada, özellikle okul çağındaki çocuklar ve yetişkinler arasında artmaya devam etmektedir.

Açlık, yoksulluk ve gıda güvencesizliği kurum ve kuruluşların yalnız başına uğraşılarıyla aşılamayacak kadar büyük sorunlardır. Bu sorunları çözmek için hükümetler, tarım sektörü, endüstri, akademik kurumlar ve araştırma kurumları,   sivil toplum kuruluşları ortak akıl yürüterek, birlikte çalışmak zorundadır.


Covid-19 ülkelerin tarım politikalarını yenilemesi için bir fırsat olabilir

Ülkelerin kriz karne notunda oldukça etkili, kararlar zincirine ihtiyaç duyan, küllerinden yeniden doğmayı bekleyen kritik bir alan da ülkemiz tarım ve gıda sektörüdür. Kovid-19 salgını, sistem dönüşümü yaratmak için bir fırsat olabilir mi? sorusunu çok iyi irdelemek gerekir. Çünkü hep birlikte deneyimlediğimiz üzere bu dönemde dünyanın şifreleri, ”milli yeterlilik” fırsatlarından istifade etme üzerine kodlanmıştır. Kriz dönemlerinde yerli sanayilerin gösterdiği refleks, ülkelere geniş bir çözüm ve hareket kabiliyeti kazandırmaktadır. Tüm dünyada yaşanan pandemi, ithal hammaddeye dayalı bir gıda ve tarım üretim modelinin ne denli imkânsızlıklar barındırdığını ortaya koymuştur. 

Gıda ve tarım sektörlerini yeniden ele alma gereksinimi ortaya çıkmış, yeniden yapılanma arayışı tezahür etmiştir. Tarım ve hayvancılık alt yapısı güçlü olan ülkeler bu sürecin kazananları arasında yerlerini alacaktır. Çünkü salgın aynı zamanda ülkelerin milli kapasitelerinin de önemini ortaya koymuştur. Alt yapısı sağlam ve milli kapasitesi güçlü olan ve erken harekete geçen ülkeler, krizle daha başarılı mücadele etmektedir.

Ülke olarak yeni gıda ve tarım politikalarına ihtiyaç vardır

Ülkemizde toplumsal menfaatlerin ön plana çıkarılması, topyekûn kalkınma ve refahın sağlanması, kaynakların etkin ve verimli kullanılması hayati önem taşımaktadır. Zayıf halkaları iliştireceğimiz güçlü halkamız olan gıda egemenliğimizin sağlanmasında tavizsiz bir yeniden yapılanma sürecine vakit kaybetmeden geçiş yapılmalıdır. Bunların gerçekleşmesi için de mikro ve makro ölçekli yol haritalarıyla Türkiye’nin coğrafi ve iklimsel avantajlarından yararlanmayı, şeker pancarından şeker üretimi gibi seçkin ürünlerde lider olma hedefiyle katma değerin ülke içinde arttırılması yönünde tercihimizi hayata geçirmemiz gerekmektedir.
Sonuç itibariyle, 16 Ekim Dünya Gıda Günü’nde toplum sağlığını gözetecek, Türkiye’yi özellikle güvenilir gıda üretiminde farklı bir yörüngeye oturtacak politikalar çerçevesinde atılacak adımlar halkımızın güvenilir gıda temini ve tüketiminin sağlanması, toplumsal bilincin oluşturulmasına katkıda bulunulması açısından büyük önem arz etmektedir.